Waarom we het nog steeds zo moeilijk vinden om te praten over mentale gezondheid
Geschreven door: Laura van der Veen, 27-11-2025
Ik heb het zo vaak gezegd, dat het bijna klinkt als iets eenvoudigs: “Laten we mentale gezondheid bespreekbaar maken.” Maar dat het in werkelijkheid helemaal niet zo makkelijk is, weet ik als geen ander.
De media benoemt het steeds vaker, je leest erover op internet en er verschijnen steeds meer boeken over het onderwerp. En dat is natuurlijk geweldig, want het is zó hard nodig. Toch valt mij iets op: er wordt vaak pas over gesproken achteraf.
Ik schreef zelf een voorstelling over mijn depressie en psychose, maar pas toen het allemaal voorbij was. En dat zie je vaker — interviews, boeken, documentaires, allemaal verhalen die terugblikken. En dat snap ik ook. Want het is niet moeilijk om te vertellen over wat geweest is. Maar op de dagen dat het slecht met me gaat, zul je me niet horen. Dat blijft gewoon te moeilijk.
Maar waarom eigenlijk? Waarom vinden we het nog steeds zo lastig om te praten over wat er écht in ons hoofd omgaat? Ik ging op onderzoek uit.
De angst om “zwak” gevonden te worden
Ik hoor vaak dat mensen bang zijn om “zwak” gevonden te worden zodra ze aangeven het zwaar te hebben. Het beeld dat je sterk moet zijn en altijd maar door moet gaan, leeft nog steeds — ook in deze tijd.
Ik herken dat ook in mezelf. Toen ik depressief werd, begreep ik het niet. Hoe kon ík, die altijd alles aankon, ineens zo “zwak” zijn? Inmiddels weet ik dat het iedereen kan overkomen. Dat het niets te maken heeft met zwakte, maar met mens-zijn. Toch snap ik die angst nog steeds. We willen controle houden, overeind blijven, niet de persoon zijn die “het even niet redt”. En juist daardoor houden we onze pijn stil, terwijl kwetsbaarheid juist een teken van kracht is.
We hebben het nooit écht geleerd
Een andere reden waarom het zo moeilijk blijft om over mentale gezondheid te praten, is dat we het eigenlijk nooit écht geleerd hebben.
Van jongs af aan leren we wél hoe we onze fysieke pijn moeten benoemen: “Ik heb buikpijn”, “Ik ben verkouden”, “Ik heb mijn enkel verstuikt.” Maar hoe zeg je: “Ik voel me leeg”? Of: “Ik weet niet waarom, maar ik trek het gewoon even niet”? Daar hebben we nooit woorden voor gekregen.
Op school leerden we sommen en spelling, maar niet hoe je omgaat met verdriet, stress of angst. En op het werk is het nog steeds makkelijker om te zeggen dat je griep hebt dan dat je overspannen bent of emotioneel worstelt.
Het is dus niet dat we niet willen praten — we weten vaak simpelweg niet hoe. En juist daarom blijven we zwijgen, uit ongemak of uit angst om het verkeerd te zeggen. Maar één eerlijk gesprek, één keer durven zeggen dat het even niet gaat, kan al zoveel verschil maken. Het opent een deur naar begrip, steun en verbinding.
De angst om de ander te belasten
Nog een andere reden waarom we niet snel praten over hoe we ons echt voelen, is omdat we bang zijn om de ander tot last te zijn. We willen niemand “belasten” met onze zorgen. Zeker als iemand het zelf al druk heeft, lijkt het veiliger om te zeggen dat het “wel gaat” dan om eerlijk te zijn.
Ik herken dat gevoel maar al te goed. Soms dacht ik: “Iedereen heeft z’n eigen problemen, waarom zou ik de mijne erbij gooien?” Maar juist daardoor blijf je alles bij jezelf houden en groeit het langzaam uit tot iets dat veel zwaarder voelt dan nodig is.
Wat we vaak vergeten, is dat mensen het meestal juist fijn vinden als je eerlijk bent. Het schept verbinding. Door te delen wat er in je omgaat, geef je de ander ook toestemming om hetzelfde te doen. Je zegt eigenlijk: “Het is oké om niet oké te zijn.”
Misschien hoeven we de ander dus niet te beschermen tegen ons verdriet, maar mogen we erop vertrouwen dat echte verbinding ook ruimte heeft voor pijn, twijfel en kwetsbaarheid.
Waarom praten helpt
Hoe moeilijk het ook is om over mentale gezondheid te praten — het blijft de enige manier om echt iets te doorbreken. Pas als we woorden geven aan wat er vanbinnen speelt, ontstaat er ruimte voor begrip, steun en herstel. En dat begint klein. Met één eerlijk gesprek. Met één keer durven zeggen: “Vandaag gaat het even niet zo goed.”
We hoeven het niet perfect te kunnen, en we hoeven het ook niet altijd te willen delen. Maar elke keer dat iemand wél eerlijk is, wordt de drempel voor een ander weer een beetje lager. Zo maken we samen stap voor stap de weg vrij voor openheid, zonder schaamte of oordeel.
En eerlijk? Ik weet dit allemaal heel goed. Ik heb het geleerd, ervaren, en zelfs over geschreven. Maar ook voor mij blijft het moeilijk — elke keer weer. En dat is oké, ik blijf het proberen.
Wil je reageren op deze blog? Dat kan via onderstaand formulier. Je e-mail adres zal niet zichtbaar zijn op de website.
Reactie plaatsen
Reacties